DOMATESTE BAKTERİYEL SOLGUNLUĞU

DOMATESTE BAKTERİYEL SOLGUNLUĞU (=Domates Bakteriyel Kanseri)
(Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis )

Tanımı, yaşayışı ve hastalık belirtileri

Clavibacter michiganensis subsp. michiganensis aerobik, gram pozitif, çubuk bakterilerdir. Optimum gelişme sıcaklığı 24-28°C'dir.

Hastalıklı bitki artıkları, toprak ve tohumda yaşamını birkaç yıl sürdürebilir. Bu yüzden bunlar primer inokulum kaynaklarını oluşturmak-tadır. Bakterinin sekonder bulaşmaları su damlacıkları, bulaşık aletler, çalışanların elleri aracılığı ile yara yerlerinden olmaktadır. İletim demetle-rinde kolonize olan bakteri böylece bitkinin her tarafına yayılabilmektedir. Bitki yüzeyinde epiftik olarak da yaşadığı belirlenmiştir.

Bakteriyel solgunluk belirtisi domates bitkileri çiçek devresine yaklaştığı zaman ortaya çıkar. Solma, alt yapraklardan başlar yukarıya doğru ilerler. Bakterinin sistemik enfeksiyon yapması ve tek tarafta bulunan iletim demetlerinin etkilenmesi nedeniyle solgunluk belirtisi bitkinin yalnızca bir yöndeki sürgün ve yaprakçıkların solması şeklinde görülebilir. Solgunluk kısa bir süre sonra kuruluğa dönüşür ve yapraklar açık kahverengine döner.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]


Meyvelerde çevresi beyaz haleli kahverengi lekeler hastalık için tipik belirtiler olup "kuş gözü lekesi" olarak tanımlanmaktadır. Ancak bu belirtiler her zaman oluşmayabilir.
[Resimleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]


Meyvede kuşgözü lekeler

Enfekteli bitkinin ksilem dokusu sarı renk alır, giderek kahverengiye döner. Bu renk değişimi floem ve öze doğru giderek yayılır. Hastalığın ileri devrelerinde gövde ve sürgünlerde yara ve çatlaklar oluşur, siğiller meydana gelir. Bu özelliği nedeniyle "Bakteriyel Kanser" adı ile tanınmıştır.

Meyvelerde çevresi beyaz haleli kahverengi lekeler hastalık için tipik belirtiler olup "kuş gözü lekesi" olarak tanımlanmaktadır. Ancak bu belirtiler her zaman oluşmayabilir.Erken meyve enfeksiyonları şekil bozukluklarına ve meyvede küçülmeye neden olabilmektedir.
Mücadelesi

Bakteriyel kanser; bitkide çok değişik belirtiler göstermesine bağlı olarak hastalıklı bitkilerin anlaşılmasının güç olması, inokulum kaynaklarının çokluğu ve etkili kimyasal uygulamalarının olmaması nedeniyle mücadelesi en zor olan domates hastalıklarından biridir.

a) Kültürel önlemler ve fiziksel mücadele

- Sağlıklı bitkilerden elde edilmiş, patojenden ari sertifikalı tohum kullanılmalıdır.
- Sertifikalı olmayan veya kaynağı bilinmeyen tohum kullanılmak zorunluğunda kalınırsa, yalnızca asit ekstraksiyon yöntemiyle veya fermentasyon yöntemiyle elde edilmiş tohumlar üretimde kullanılmalıdır. Bulaşık tohumdan olabilecek enfeksiyon şansını azaltmak için tohumlar 45°C'deki asetik asit ile asidiye edilmiş %0,25'lik bakır asetat içinde 60 dakika, 54-56°C'deki suda 25 dakika süreyle bekletilmeli, kurutulup ekim yapmalıdır. Bu uygulama, embiriyonik infeksiyonları tümüyle kontrol etmez, ancak tohum kabuğundaki bulaşmaları elimine eder.
- Uygun bir sertifikasyon programı altında üretilmiş, hastalıktan ari sertifikalı fideler üretimde kullanılmalıdır. Şaşırtma sırasında hastalıklı ve sağlıklı fideleri ayırt etmek genellikle imkansızdır.
- Hastalığın görüldüğü veya varlığından şüphe edildiği seralarda; hastalığın yüzeysel yayılma riskini arttırıcı etkisi olan hormon uygulaması ve yüksek hacimli ilaçlamalar durdurulmalıdır.
- Bitkilerde yara açılmaması için özen gösterilmelidir.
- Hastalıklı bitkiler görülür görülmez toprak seviyesinden kesilerek plastik bir torbaya konup seradan uzaklaştırılmalıdır. Hastalıklı bitkinin çevresinde bulunan henüz sağlıklı görünen bitkiler de kesilip uzaklaştırılmalıdır.
- Serada havalandırma yapılarak fazla nemin oluşması önlenmelidir.
- Eller, ayakkabılar, domates toplama sepetleri dezenfekte edilmelidir.
- Hasat sonrası tüm bitki artıkları sökülüp seradan uzaklaştırılmalıdır.
- Hastalığın yoğun görüldüğü seralarda en az 3 yıl süre ile ekim nöbeti uygulanmalı ve Solanaceae familyasından yabancı otlar seradan sürekli olarak uzaklaştırılmalıdır.

- Ekim nöbetinin uygulanamadığı seralarda Haziran-Temmuz aylarında 8 hafta süre ile solarizasyon uygulaması yapıldıktan sonra domates dikilmelidir.

b) Kimyasal mücadele
Etki Madde Adı ve Oranı

Bakır Oksit WP 50% 300-400 g
Bakır Oksiklorid WP 50% 300-400 g
Bakır Kompleks + Mancozeb WP 21+20% 300 g
Bazik Bakır Sülfat WP 52.5 % 400 g
Bakır Hidroksit WP 50% 250 g
Yağ ve rosin asitlerinin Bakır Tuzları EC 51.1 200 c